Strona informacyjna
S M O G
Czym jest smog?
Smog to chmura zanieczyszczeń, unosząca się szczególnie nad dużymi miastami. Wtedy w powietrzu znajdują się pyły i gazy pochodzące ze spalin samochodowych, zakładów przemysłowych i spalania węgla w piecach. Utrzymywaniu się smogu sprzyja bezwietrzna, wyżowa pogoda, a także zagłębienia terenu.
Pyły PM10 i PM2,5
Pyły znajdujące w powietrzu to pyły zawieszone (PM, ang. particulate matter), które dzielimy ze względu na wielkość ich cząsteczek. Wyróżniamy PM10, czyli cząstki o średnicy równej i mniejszej niż 10µm (mikrometrów średnicy - mikrometr to tysięczna część milimetra)
i pył drobny PM2,5, którego cząstki są średnicy równej i mniejszej niż 2,5 µm. Przeczytaj o PM10 i PM2,5 także tutaj.

Pył PM10 składa się z cząstek zawieszonych w powietrzu, będących mieszaniną substancji organicznych i nieorganicznych.
Może zawierać substancje toksyczne, takie jak wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (np. benzo[a]piren), metale ciężkie oraz dioksyny i furany. Pył przedostaje się do organizmu przede wszystkim przez drogi oddechowe lub pośrednio przez układ pokarmowy, kiedy spożywana jest skażona żywność (szczególnie dotyczy to metali ciężkich). Stwierdzono, że cząstki o średnicach większych od 10 µm zatrzymują się w górnych odcinkach dróg oddechowych, skąd są wydalane.
Pył zawieszony PM10 przenika do płuc, ale się tam nie akumuluje, może akumulować się w górnych odcinkach dróg oddechowych.

Pył drobny PM2,5 jest najbardziej niebezpieczny.
Dociera on do pęcherzyków płucnych, a nawet dostaje się do naczyń krwionośnych, a stamtąd do krwiobiegu. Dlatego jest równie szkodliwy dla układu oddechowego, jak i układu krążenia. Większe ziarna pyłu mogą powodować stany zapalne spojówek oraz błony śluzowej nosa i gardła. Pył zawieszony PM2,5 przenika do najgłębszych partii płuc, gdzie jest akumulowany, stanowiąc poważny czynnik chorobotwórczy, osiada na ściankach pęcherzyków płucnych utrudniając wymianę gazową, powodują podrażnienie naskórka i śluzówki, zapalenie górnych dróg oddechowych oraz wywołując choroby alergiczne, astmę, nowotwory płuc, gardła i krtani.
Pył PM2,5 jest również zanieczyszczeniem transgranicznym, transportowanym na odległość do 2500 km.
W powietrzu może pozostawać przez wiele dni lub tygodni, a sedymentacja i opady nie usuwają go z atmosfery.

Jakie są normy?
Dopuszczalna średnia dobowa norma emisji pyłu zawieszonego w powietrzu PM10 to 50 mikrogramów na metr sześcienny.
Przekroczenie wartości progowej 200 mikrogramów na metr sześc. musi być podane do publicznej wiadomości,
natomiast przekroczenie 300 mikrogramów na metr sześcienny oznacza stan alarmowy, kiedy należy starać się ograniczyć przebywanie na wolnym powietrzu.

Indeks jakości powietrza wyszczególnia sześć stopni:

Bardzo dobra - przy stężeniu poniżej 20 mikrogramów/m3
Dobra - przy stężeniu 21 - 60 mikrogramów/m3
Umiarkowana - 61-100 mikrogramów/m3
Dostateczna - 101-140 mikrogramów/m3
Zła - przy stężeniu 141-200 mikrogramów/m3
Bardzo zła - powyżej 200 mikrogramów/m3,
przekroczenie 300 mikrogramów pyłu na metr sześcienny oznacza alarm smogowy.

źródła: TVN Meteo
             powietrze.krakow.pl
Stanisław Franiel   
Powrót